Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 đánh dấu nhiều thay đổi, đặc biệt trong cấu trúc và yêu cầu của đề thi Ngữ văn THPT 2025, khiến thí sinh phải thích nghi với cách tiếp cận mới. Năm 2025 cũng đánh dấu bước chuyển quan trọng khi lần đầu tiên áp dụng chương trình giáo dục phổ thông 2018. Theo các chuyên gia giáo dục, đề thi môn Ngữ văn không chỉ kiểm tra kiến thức sách giáo khoa mà còn mở rộng sang đánh giá năng lực vận dụng thực tiễn, đòi hỏi học sinh phải có tư duy phản biện, khả năng liên hệ và kỹ năng viết mạch lạc. Giáo viên đồng thời cũng đưa ra nhiều lời khuyên thiết thực giúp học sinh “ghi điểm” hiệu quả trong kỳ thi quan trọng này.

XEM NGAY:

• Đề minh họa môn Ngữ văn Kì thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 (đề tham khảo và đáp án)
• Tổng hợp đề thi chính thức môn Ngữ văn Kì thi Tốt nghiệp THPT các năm

Ngữ liệu mới và yêu cầu vận dụng trong đề thi Ngữ văn THPT 2025

Tại một hội nghị chuyên đề về thi tốt nghiệp THPT, GS.TS Huỳnh Văn Chương – Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) – nhấn mạnh: từ năm 2025, đề thi môn Ngữ văn sẽ tập trung đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn nhiều hơn, không đơn thuần kiểm tra lý thuyết.

Cấu trúc đề thi sẽ phân bổ theo tỉ lệ 4:3:3 tương ứng với các cấp độ tư duy biết – hiểu – vận dụng. Như vậy, khoảng 70% số câu hỏi thuộc nhóm “biết và hiểu” vẫn bảo đảm mục tiêu xét tốt nghiệp, trong khi 60% thuộc nhóm “hiểu và vận dụng” giúp phân hóa rõ rệt năng lực học sinh, phục vụ mục đích tuyển sinh.

Một điểm mới đáng chú ý là đề có thể sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa. Những văn bản này có thể là thơ, văn xuôi hoặc tình huống thực tế mang tính thời sự. Điều này đòi hỏi học sinh phải có khả năng đọc hiểu và phân tích nhanh nhạy, đồng thời ngăn chặn tình trạng học thuộc, học tủ máy móc.

Theo cô Nguyễn Thị Dậu – giáo viên Ngữ văn tại Trường THPT Thượng Cát (Hà Nội), nhiều học sinh hiện vẫn yếu trong việc trả lời các câu hỏi ở mức độ thông hiểu và vận dụng. Cô nhấn mạnh vai trò của việc thiết lập khung bài mẫu rõ ràng, giúp học sinh biết định hướng cấu trúc bài viết, trình bày đủ ý, hợp lý và chặt chẽ.

Ngoài ra, cô Dậu khuyên học sinh nên chủ động mở rộng vốn ngữ liệu và dẫn chứng từ các nguồn tài liệu uy tín, nhằm nâng cao chất lượng lập luận và khả năng cảm thụ trong bài nghị luận xã hội. Riêng với phần nghị luận văn học, cần đào sâu vào nội dung và nghệ thuật tác phẩm, đồng thời liên hệ thực tiễn một cách linh hoạt để làm nổi bật vấn đề nghị luận.

Phát triển tư duy liên hệ thực tế, tránh luyện đề quá mức

GS.TS Nguyễn Ngọc Hà – Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng giáo dục – cũng nhấn mạnh rằng đề thi Ngữ văn năm nay sẽ xuất hiện những câu hỏi yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Đây là dạng câu hỏi có tính phân hóa cao, đòi hỏi tư duy suy luận và khả năng liên hệ thực tế.

Theo GS Hà, mặc dù đề bám sát chương trình lớp 12, nhưng vẫn có sự kết nối từ lớp 10 và 11. Những câu hỏi nâng cao sẽ tập trung vào kỹ năng phân tích và trình bày quan điểm cá nhân một cách logic, gắn liền với thực tiễn.

Cô Trần Hải Yến – giáo viên Ngữ văn Trường THPT Nam Lý (Hà Nam) – nhận định rằng kỳ thi năm nay là thách thức không nhỏ với cả giáo viên lẫn học sinh, bởi đây là kỳ thi đầu tiên triển khai theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Những đổi mới này khiến việc ôn luyện trở nên khó khăn hơn vì nội dung, cấu trúc đề thi đều có nhiều thay đổi.

Trong khi đó, cô Nguyễn Thị Dậu lưu ý rằng việc luyện đề là cần thiết nhưng không nên lạm dụng. Học sinh chỉ nên luyện đề ở mức vừa đủ để làm quen với cấu trúc, dạng bài, đồng thời chú trọng đến việc chữa bài, rút kinh nghiệm từ lỗi sai để tránh lặp lại. Cô đặc biệt nhấn mạnh vai trò của các yếu tố cốt lõi trong bài văn: luận đề, luận điểm, phân tích và dẫn chứng – nếu thiếu một trong các yếu tố này, bài viết sẽ thiếu chiều sâu và khó đạt điểm cao.

Trang bị kỹ năng toàn diện – chìa khóa để đạt điểm cao

Chương trình Ngữ văn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 không chỉ đặt mục tiêu giúp học sinh hiểu kiến thức mà còn nhấn mạnh vào việc hình thành phẩm chất, phát triển năng lực ngôn ngữ. Theo cô Dậu, học sinh cần biết phân tích, cảm thụ và trình bày mạch lạc, thay vì học thuộc một chiều.

Do đó, để làm bài thi hiệu quả, học sinh cần bắt đầu từ việc rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, tích lũy ngữ liệu đa dạng, biết cách liên hệ với các vấn đề thực tiễn và trình bày ý tưởng một cách rõ ràng, logic. Mỗi điểm số trong bài thi văn đều đến từ những chi tiết nhỏ, từ sự am hiểu sâu sắc cho đến phong cách diễn đạt mạch lạc.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, đặc biệt là môn Ngữ văn, đang đòi hỏi sự thay đổi trong cách học và cách tư duy của học sinh. Từ việc mở rộng ngữ liệu đến tăng cường kỹ năng liên hệ thực tế, mọi yếu tố đều hướng tới một mục tiêu: đánh giá đúng năng lực, giúp học sinh phát triển toàn diện. Thay vì chạy theo số lượng đề luyện, học sinh cần tập trung nâng cao chất lượng tư duy và cách viết – đó mới là chìa khóa thực sự để “ăn điểm” trong kỳ thi quan trọng này. Việc nắm chắc định hướng ra đề và rèn luyện năng lực làm bài là yếu tố then chốt để chinh phục đề thi Ngữ văn THPT 2025 với kết quả cao nhất.

Xem thêm:

Môn Vật lí thi tốt nghiệp THPT 2025: Thay đổi đáng chú ý và chiến lược ôn tập hiệu quả

Bí quyết ôn thi môn Toán THPT 2025: Chiến lược học tập hiệu quả cho học sinh lớp 12

Đề tham khảo môn Văn – Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024

Năm học 2025, Trường Đại học CMC đào tạo các ngành/chương trình đào tạo đón đầu xu hướng: Công nghệ Thông tin, Khoa học Máy tính, Trí tuệ Nhân tạo, Kỹ thuật Phần mềm, Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông, Công nghệ Robot thông minh, Quản trị Kinh doanh, Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, Digital Marketing, Thương mại điện tử, Thiết kế Đồ họa, Đồ họa game, Ngôn ngữ Trung Quốc, Ngôn ngữ Hàn Quốc, Tiếng Nhật thương mại.

Đây là những ngành học chưa bao giờ ngừng “cơn khát” nhân lực với mức thu nhập khủng, phù hợp với những bạn trẻ năng động, tự tin và khao khát khai phá Thế giới Số. Các sĩ tử hãy nhanh tay đăng ký xét tuyển ngay tại trang: https://xettuyen.cmcu.edu.vn/ để tự tin trúng tuyển ngành học yêu thích và giành lợi thế xét học bổng giảm 100% học phí từ Trường Đại học CMC nhé!