Để việc học ngoại ngữ không còn là gánh nặng: Lời chia sẻ của người thầy với 40 năm truyền lửa trong ngành Ngôn Ngữ Trung Quốc

Để việc học ngoại ngữ không còn là gánh nặng: Lời chia sẻ của người thầy với 40 năm truyền lửa trong ngành Ngôn Ngữ Trung Quốc

“Ngoại ngữ cũng giống như tiếng mẹ đẻ. Chúng ta học dần theo năm tháng, đừng vội vàng, đừng nản chí”. Triết lý giản dị nhưng sâu sắc ấy là lời của TS. Nguyễn Ngọc Long – Giám đốc chương trình Ngôn ngữ Trung Quốc, Trường Đại học CMC truyền cảm hứng đến các bạn trẻ đang mong muốn theo đuổi ngành học này.

Humans of cmc TS. Nguyễn Ngọc Long giảng viên trường đại học cmc

“Hãy coi việc học là niềm vui, để mỗi ngày trôi qua, các em lại tiến thêm một bước trên con đường làm giàu tri thức”

Với hơn bốn thập kỷ gắn bó cùng ngôn ngữ Trung Quốc, nhìn lại những năm đầu thập niên 80 khi giáo trình và tài liệu còn khan hiếm, TS. Nguyễn Ngọc Long cho biết, công nghệ 4.0 hiện nay đã mang đến thay đổi “như một cuộc cách mạng” về học liệu và phương pháp giảng dạy.

Trong thời đại bùng nổ công nghệ, sinh viên có cơ hội giao lưu, trao đổi cùng người bản xứ thông qua các kênh trực tuyến, thậm chí tham gia các cuộc thi quốc tế như “Nhịp cầu Hán ngữ” và gặt hái thành tích cao. Thị trường lao động dành cho người thành thạo tiếng Trung cũng mở rộng, theo tốc độ đầu tư ồ ạt của các doanh nghiệp Trung Quốc tại Việt Nam.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ kiên nhẫn để vượt qua giai đoạn “vỡ lòng” với bảng chữ Hán. TS. Long thường nói vui rằng, “Cùng một sự việc, nếu ta coi là ‘được học’, chúng ta sẽ rất vui và chẳng bao giờ chán. Còn nếu nghĩ ‘phải học’, mệt mỏi là điều khó tránh”. Học ngoại ngữ cần nhất là sự bền bỉ, chăm chỉ, không ngại thực hành và tìm tòi từ nhiều nguồn, kể cả sách vở và môi trường trực tuyến.

Quan trọng hơn, hãy xem tiếng Trung như cánh cửa dẫn đến một nền văn hóa sâu sắc, chứ không đơn thuần chỉ là công cụ giao tiếp”. Triết lý giản dị nhưng sâu sắc này chính là kim chỉ nam cho cách thầy đứng lớp suốt nhiều thập kỷ. Theo thầy, tiếng Trung không chỉ là công cụ giao tiếp, mà còn là chìa khóa để sinh viên khám phá nền văn hóa Trung Hoa lâu đời, tiềm năng kinh tế và cơ hội nghề nghiệp đang mở rộng từng ngày.

Nhiều bạn trẻ mới bắt đầu học tiếng Trung lo lắng về độ khó của chữ Hán. Nhưng thầy khẳng định: “Tiếng Trung và tiếng Việt đều là ngôn ngữ đơn tiết tính, có nhiều nét tương đồng về văn hóa và từ vựng gốc Hán. Điều quan trọng là các em cần nỗ lực, chăm chỉ và liên tục tiếp xúc với ngôn ngữ”. Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, thành thạo tiếng Trung sẽ trở thành lợi thế lớn, mở ra tương lai tươi sáng cho những ai yêu thích ngoại ngữ và không ngừng rèn giũa bản thân.

Trên tất cả, TS. Nguyễn Ngọc Long luôn khắc ghi: “Ngoại ngữ cũng giống như tiếng mẹ đẻ. Chúng ta học dần theo năm tháng, đừng vội vàng, đừng nản chí. Hãy coi việc học là niềm vui, để mỗi ngày trôi qua, các em lại tiến thêm một bước trên con đường làm giàu tri thức và khám phá chính bản thân mình”.

Phương pháp giảng dạy 4.0: AI chỉ là trợ thủ, không phải giải pháp vạn năng

Công nghệ trí tuệ nhân tạo đang thay đổi cách thức giảng dạy và học tập, đặc biệt là trong việc hỗ trợ sinh viên nâng cao kỹ năng ngôn ngữ một cách nhanh chóng và hiệu quả. Dựa trên xu hướng đó, TS. Long khẳng định, việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giảng dạy là xu hướng tất yếu, giúp rút ngắn thời gian học tập, cung cấp phản hồi tức thì nếu biết cách khai thác đúng. Sinh viên được làm quen với các phần mềm dịch tự động, công cụ luyện nghe – nói, kiểm tra ngữ pháp, từ đó chủ động nâng cao trình độ bản thân.

Humans of cmc TS. Nguyễn Ngọc Long giảng viên trường đại học cmc
TS. Nguyễn Ngọc Long trao đổi với thí sinh tại Ngày hội Tư vấn Tuyển sinh & Hướng nghiệp năm 2025.

Tuy vậy, thầy luôn nhấn mạnh rằng: “AI không thể thay thế con người”. Trí tuệ nhân tạo chỉ là công cụ, người học phải không ngừng trau dồi kiến thức, nâng cao kỹ năng ngôn ngữ, rèn luyện kỹ năng xử lý trong dịch thuật. Đặc biệt, phải biết rèn luyện tư duy phản biện và không ngại tranh luận với AI để phát hiện những chỗ máy móc còn hạn chế, đặc biệt khi xử lý văn bản chứa nhiều hàm ý hoặc cảm xúc phức tạp. Theo thầy, “bản lĩnh” ngôn ngữ và sự tinh tế trong giao tiếp của con người vẫn là yếu tố quyết định.

Dẫn dắt sinh viên với lớp học đảo ngược, tích hợp AI và chú trọng kỹ năng thực tiễn

Để sinh viên có thể đáp ứng tốt nhu cầu thị trường và làm việc hiệu quả ngay sau khi tốt nghiệp, chương trình đào tạo ngành Ngôn ngữ Trung Quốc tại Trường Đại học CMC được thiết kế theo định hướng thực tiễn, với trọng tâm phát triển kỹ năng toàn diện cho người học. Chương trình kết hợp giữa lý thuyết vững vàng và kinh nghiệm thực tế, mang đến cho sinh viên những cơ hội học hỏi từ những kinh nghiệm quý báu trong dịch thuật và phiên dịch.

Mô hình “lớp học đảo ngược” được áp dụng với ngành Ngôn ngữ Trung Quốc, thay thế cách dạy truyền thống “Thầy giảng – Trò tiếp thu” bằng phương pháp “Trò hỏi – Thầy trả lời”. Sinh viên sẽ chủ động chuẩn bị bài, nghiên cứu tài liệu trước khi đến lớp, từ đó tăng cường tư duy phản biện, khả năng trình bày và kỹ năng làm việc nhóm.

Dưới sự dẫn dắt của TS. Nguyễn Ngọc Long, sinh viên ngành Ngôn ngữ Trung Quốc được chú trọng kỹ năng dịch thuật, qua đó phát triển kiến thức chuyên sâu về dịch thuật trong các lĩnh vực luật kinh tế, thương mại, tài chính và điện ảnh. Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong các lĩnh vực này, thầy sẽ mang đến cho sinh viên những kinh nghiệm quý giá và ứng dụng các kỹ năng phiên dịch trong các tình huống thực tế.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, với vai trò Giám đốc chương trình Ngôn ngữ Trung Quốc, TS. Nguyễn Ngọc Long đang ấp ủ kế hoạch biên soạn các chuyên đề dịch thuật, tích hợp AI vào việc tra cứu và xử lý văn bản. Thầy cũng dự định chọn lọc bộ giáo trình hiện đại, phù hợp với môi trường đại học chuyển đổi AI và nâng cao đổi mới sáng tạo tại Trường Đại học CMC, giúp sinh viên có đủ năng lực và tự tin khi bước chân ra thị trường lao động toàn cầu.

ngôn ngữ Trung Quốc
Ứng dụng công nghệ trong các lớp học ngôn ngữ tại Trường Đại học CMC.

Với thế mạnh sẵn có về công nghệ, Trường Đại học CMC không ngừng thúc đẩy và mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt là hợp tác với doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc. Thầy cho biết, sinh viên ngành Ngôn ngữ Trung Quốc tại Trường Đại học CMC sẽ có nhiều cơ hội tận dụng lợi thế này để nâng cao kỹ năng, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu thị trường.

Đồng thời, với đội ngũ giảng viên là những chuyên gia giàu kinh nghiệm và tâm huyết, sinh viên sẽ nhận được hướng dẫn chuyên sâu về dịch thuật, không chỉ dừng lại ở mức “đúng ngôn từ” mà còn đào sâu vào đặc thù ngữ nghĩa, văn hóa và bối cảnh giao tiếp.

Xem thêm: