Kỳ thi Tốt nghiệp THPT 2025 đánh dấu lần đầu tiên môn Ngữ văn được thi theo chương trình GDPT 2018 với nhiều thay đổi mới. PGS.TS Đỗ Ngọc Thống đã đưa ra những lưu ý quan trọng giúp thí sinh ôn tập và làm bài hiệu quả, đạt điểm cao.

Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa, học sinh lớp 12 trên cả nước sẽ chính thức bước vào Kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025. Đây là kỳ thi đặc biệt khi lần đầu tiên áp dụng phương thức thi mới, đồng thời là năm đầu tiên thí sinh tham dự theo chương trình giáo dục phổ thông mới – chương trình GDPT 2018.

Đối với môn Ngữ văn THPT 2025, đề thi có thể hoàn toàn không dựa vào các văn bản trong sách giáo khoa, điều này loại bỏ tình trạng học sinh “đoán đề”. Thí sinh buộc phải tiếp cận với những văn bản ngữ liệu hoàn toàn mới và xử lý trong thời gian 120 phút, đòi hỏi sự chủ động và tư duy linh hoạt.

Hiện tại, học sinh lớp 12 tại các trường THPT, trung tâm GDTX đã hoàn tất chương trình học và đang bước vào giai đoạn ôn luyện cao độ – giai đoạn “nước rút” chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng này.

Trước đó, Bộ GD&ĐT đã công bố đề minh hoạ cho kỳ thi 2025 với cấu trúc gồm hai phần chính: Phần Đọc hiểu (4 điểm) và Phần Viết (6 điểm). Trong đó, phần Đọc hiểu gồm 5 câu hỏi; phần Viết bao gồm một đoạn văn khoảng 200 chữ (2 điểm) và một bài văn nghị luận khoảng 600 chữ (4 điểm).

PGS.TS Đỗ Ngọc Thống nhận định, kỳ thi năm nay là lần đầu tiên triển khai hình thức đánh giá năng lực học sinh theo định hướng chương trình GDPT 2018. Trong số các môn bắt buộc, bên cạnh Toán, Ngữ văn là môn thi then chốt và có nhiều điểm mới, đặc biệt là việc không tái sử dụng văn bản ngữ liệu đã học.

Để đạt kết quả cao, học sinh cần nắm vững phương pháp làm bài. Cấu trúc đề thi đã được Bộ GD&ĐT công bố rõ ràng, học sinh cũng đã được giáo viên hướng dẫn luyện tập qua các đề tham khảo. Trên cơ sở đó, PGS Thống đưa ra một số lời khuyên thiết thực nhằm giúp thí sinh tối ưu hóa hiệu quả làm bài trong phòng thi.

Chiến lược làm bài thi Ngữ văn THPT 2025 hiệu quả

Môn Ngữ văn là môn thi đầu tiên trong kỳ thi năm nay. Sáng 26/6, thí sinh sẽ nhận đề lúc 7h30 và chính thức bắt đầu làm bài sau 5 phút.

Theo PGS Thống, điều đầu tiên các em cần làm là giữ tâm lý ổn định, bình tĩnh và tự tin. Ngay khi nhận đề, không nên bắt tay vào làm ngay mà hãy dành thời gian đọc lướt toàn bộ đề thi – bao gồm cả hai phần: đọc hiểu và viết – để nắm tổng thể các yêu cầu, phát hiện mối liên hệ giữa các phần, từ đó xây dựng chiến lược làm bài hợp lý.

Nên bắt đầu với phần Đọc hiểu. Thí sinh chỉ nên dành khoảng 30–40 phút cho phần này. Hãy đọc kỹ văn bản ngữ liệu, sau đó trả lời từng câu hỏi một cách ngắn gọn, rõ ràng, đúng trọng tâm.

“Nếu đề yêu cầu xác định biện pháp tu từ, thí sinh chỉ cần nêu tên biện pháp; không cần phân tích hay nêu tác dụng, trừ khi đề bài có yêu cầu cụ thể. Với các câu hỏi ở mức độ hiểu và vận dụng, cũng không nên trình bày lan man – chỉ cần nêu đúng ý chính là đủ đạt điểm.” – PGS.TS Đỗ Ngọc Thống lưu ý.

Khi chuyển sang phần Viết

Thí sinh có thể linh hoạt lựa chọn viết đoạn văn hay bài văn trước, tùy vào điểm mạnh của bản thân. Tuy nhiên, nếu một trong hai phần có liên hệ chặt chẽ với văn bản đọc hiểu, hãy ưu tiên làm phần đó trước để tận dụng mạch suy nghĩ.

Đối với đoạn văn 200 chữ, thí sinh nên làm rõ một luận điểm chính – thường được nêu sẵn trong đề. Nêu rõ ý này ngay trong câu mở đầu, sau đó dùng các câu tiếp theo để làm sáng tỏ nội dung đó, tránh lan man sang ý khác. Dù đoạn văn có thể chưa đủ 200 chữ, nếu đã thể hiện trọn vẹn ý chính thì có thể dừng để dành thời gian cho phần còn lại.

Thời lượng hợp lý cho đoạn văn là khoảng 30 phút. Thời gian còn lại (khoảng 60 phút) nên dành cho bài văn nghị luận.

PGS Thống nhấn mạnh: “Không cần viết quá dài, điều quan trọng là viết đúng, rõ và súc tích.”

Ngay cả ngữ liệu đề thi cũng sẽ được lựa chọn sao cho phù hợp với trình độ và thời gian làm bài. Do đó, dù đề nêu “khoảng 200 chữ”, thí sinh có thể viết hơn hoặc ít hơn đôi chút, miễn là làm rõ được nội dung cần thiết. Ví dụ, đoạn văn có thể 180 chữ nếu đủ ý, hoặc dài 250 chữ nếu còn cần triển khai thêm.

Tuy nhiên, PGS cũng cảnh báo thí sinh không nên dành quá nhiều thời gian cho một câu dẫn đến thiếu thời gian cho phần khác – điều này dễ khiến bài bị mất điểm do thiếu ý hoặc làm sơ sài.

Chú trọng hình thức trình bày và tư duy cá nhân

Một điểm rất quan trọng mà PGS Thống nhấn mạnh là hình thức trình bày. Theo yêu cầu của chương trình mới, học sinh không chỉ cần làm rõ nội dung mà còn phải đảm bảo hình thức sạch đẹp, mạch lạc.

Bài viết sẽ bị trừ điểm nếu mắc các lỗi như: viết ẩu, sai chính tả, dùng từ sai, cú pháp lủng củng, câu mâu thuẫn nhau hoặc tối nghĩa.

Bên cạnh đó, trong phần nghị luận, thí sinh cần thể hiện được chính kiến, cảm xúc và tư duy cá nhân về vấn đề văn học hoặc xã hội được nêu ra. Cần tránh lối viết sáo mòn, vay mượn hoặc rập khuôn theo ý tưởng của người khác.

“Hãy mạnh dạn thể hiện quan điểm riêng một cách trung thực. Điều gì hiểu được, cảm nhận được, hãy viết đúng như thế. Nhưng cũng cần đảm bảo các ý được trình bày theo trật tự logic, rõ ràng để thuyết phục người đọc. Một bài văn hay không chỉ đúng về nội dung mà còn cần diễn đạt mạch lạc, sáng sủa và giàu hình ảnh.” – PGS Thống nhấn mạnh.

Tổng kết

Ngữ văn là môn thi mở đầu cho kỳ thi quan trọng nhất của học sinh phổ thông. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng cả về kiến thức lẫn kỹ năng làm bài, cùng với tâm lý vững vàng và khả năng tư duy độc lập, sẽ là chìa khóa giúp học sinh vượt qua thử thách và đạt kết quả cao.

7h30 sáng ngày 26/6, thí sinh sẽ chính thức bước vào môn thi đầu tiên – môn Ngữ văn – mở màn cho kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025. Đây cũng là cơ hội để các em thể hiện bản lĩnh và những gì đã tích lũy trong suốt 12 năm học.

Xem thêm: 

• Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025: Một mùa thi đặc biệt với nhiều điểm mới quan trọng
• Đề thi môn Toán THPT 2025 thay đổi gì, học sinh cần chuẩn bị ra sao?
• Bí quyết ôn thi môn Sinh học tốt nghiệp THPT 2025

Năm học 2025, Trường Đại học CMC đào tạo các ngành/chương trình đào tạo đón đầu xu hướng: Công nghệ Thông tin, Khoa học Máy tính, Trí tuệ Nhân tạo, Kỹ thuật Phần mềm, Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông, Công nghệ Robot thông minh, Quản trị Kinh doanh, Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, Digital Marketing, Thương mại điện tử, Thiết kế Đồ họa, Đồ họa game, Ngôn ngữ Trung Quốc, Ngôn ngữ Hàn Quốc, Tiếng Nhật thương mại.

Đây là những ngành học chưa bao giờ ngừng “cơn khát” nhân lực với mức thu nhập khủng, phù hợp với những bạn trẻ năng động, tự tin và khao khát khai phá Thế giới Số. Các sĩ tử hãy nhanh tay đăng ký xét tuyển ngay tại trang: https://xettuyen.cmcu.edu.vn/ để tự tin trúng tuyển ngành học yêu thích và giành lợi thế xét học bổng giảm 100% học phí từ Trường Đại học CMC nhé!